Pola naftowe

Podróżując po Półwyspie Apszerońskim (azer. Abşeron Yarimadasi) nie sposób wspomnieć o rzeczy dość charakterystycznej w otaczającym Baku krajobrazie. Są to pola naftowe. Widok o tyle ciekawy bo powoli odchodzący w przeszłość.



Obecnie widok nie jest zbyt atrakcyjny. Wijące się drogi na tym półpustynnym terenie wśród słupów, rurociągów i kiwających się kiwonów sprawiają wrażenie ogromnego labiryntu. Aby dostać się do jednej z okolicznych miejscowości trzeba dobrze znać okolice. Prowadzone cały czas prace rekultywacyjne sprawiają że część dróg jest zwyczajnie zamkniętych. Przejazd zatem jest długi i męczący. Dodatkowym utrudnieniem jest wyjątkowo parny dzień i wiatr znad morza, który powoduje wzbijanie się tumanów kurzu przypominających mgłę.



Złoża ropy naftowej zostały odkryte na tych terenach prawdopodobnie od VIII w. W X w. arabski podróżnik Marudee, odnotował w jednym ze swych dzienników o istnieniu złóż w okolicy Baku i o wydobyciu ropy za pomocą prostych studni, służącej do produkcji oleju do lamp naftowych.

Początki wydobycia na większą skalę należy datować na 1846 rok, kiedy to wywiercono mechanicznie pierwszy szyb naftowy na przedmieściach Baku. W kilka lat później zaczęto już dzierżawić pierwsze działki pod wydobycie i pojawiają się pierwsi inwestorzy z Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Niemiec, Szwecji i USA. Działała tutaj np. firma braci Nobel oraz firma rodziny Rothschildów. 

Na początku XX wieku prawie połowa światowego wydobycia pochodziła z Baku. Wzrost znaczenia ropy spowodował równocześnie szybki rozwój Baku. W latach 1856 i 1910 liczba ludności rosła w szybszym tempie niż w Londynie, Paryżu czy w Nowym Jorku .

Rosnące znaczenie tego regionu jako ważnego centrum energetycznego, nie pozostało niezauważone przez skonfliktowane ze sobą strony w trakcie II wojny światowej. Baku stało się wtedy regionem o olbrzymim znaczeniu strategicznym. Jednym z ostatecznych celów III Rzeszy było dotarcie i zajęcie tych terenów. 

Obecnie jak wiadomo tereny roponośne są pod szczególną uwagą światowych mocarstw i niestety stają się areną wielu poważnych konfliktów zbrojnych.


Słone jezioro Böyük Şor Gölü
Zakrojony na szeroką skalę plan rekultywacji pól naftowych na przedmieściach Baku ma na celu odzyskanie terenów pod budowę szybko rozrastającego się miasta. Na jednym z takich pól ma wkrótce powstać dzielnica White City - kompleks supernowoczesnych biurowców i budynków mieszkalnych. Na miejscu wysychającego jeziora Böyük Şor Gölü przygotowano plan budowy dużego kompleksu rozrywkowego i sportowego. Powstaną sale koncertowe, kino, kawiarnie i ogród zoologiczny o pow. 14ha.




Jeden z działających kiwonów na przedmieściach Baku

Kiwon to potocznie zwana pompa do pompowania ropy naftowej ze złoża o niskim ciśnieniu złożowym. W zależności od wielkości pompy, zwykle wytwarza od 5 do 40 litrów cieczy przy każdym suwie. Wielkość pompy jest zwykle uzależniona od głębokości złoża.


W 1999 roku kręcono tu niektóre sceny do filmu "The World Is Not Enough". Na pamiątkę miejsce to nazwano nieoficjalnie "polami naftowymi im. Jamesa Bonda". 

Na tym niewielkim fragmencie filmu można zobaczyć działające kiwony pola naftowego w rejonie Bibi Heybat.




Niektóre kiwony nie są ogrodzone i można z bliska zobaczyć jak działają.
W Baku odbędą się pierwsze Igrzyska Europejskie 2015 i właśnie tu, na przedmieściach kończy się budowa wielu nowych kompleksów sportowych. Jeden ze stadionów można było zobaczyć w drodze powrotnej do Baku.

Nowy Stadion Narodowy w Baku
Zatłoczona droga powrotna do Baku
Boyuk Shor Highway - autostrada łącząca lotnisko z Baku, tutaj jedzie się zdecydowanie szybciej

Wjazd na teren pól naftowych nie jest możliwy. Istnieją bramki, szlabany, ogrodzenia. Z racji ogromnego terenu nie jest to rygorystycznie przestrzegane. Poza tym rozrastające się miejscowości położone na Półwyspie Apszerońskim powodują że pola powoli znikają z krajobrazu. Sieć dróg coraz bardziej się rozrasta powodując coraz szybsze zmiany. Pola naftowe już teraz można uznać (w pewnym sensie) za działające muzeum, które w dodatku przynosi nadal ogromne dochody. Kiwony odejdą w przeszłość a za kilka, kilkanaście lat pozostaną po nich tylko fotografie i pamięć ludzi. 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...